Lunula – symbol pełen ukrytych znaczeń

Lunula jest zawieszką w kształcie półksiężyca, doskonale znaną w kręgach osób zainteresowanych  dawnymi dziejami. Etymologia jej nazwy wiąże się z dawnym słowem „łuna”, którym określano Księżyc na słowiańszczyźnie. Lunula do dziś cieszy się niesłabnącą popularnością, przede wszystkim u kobiet, stanowiąc jeden z najchętniej wybieranych elementów biżuterii słowiańskiej. Z pewnością jest doskonałą propozycją dla panów chcących sprawić prezent ważnej dla nich kobiecie. Jednak gdzie należy szukać źródeł fascynacji lunulą?

Lunula – dlaczego wciąż przyciąga?

Lunula jest symbolem znanym od lat nie tylko Słowianom, ale także innym ludom, również tym które z naszymi przodkami niewiele miały wspólnego. Jak to możliwe, że ludzie w różnych zakątkach świata posługiwali się podobną symboliką? Przyczyn należy szukać w fascynacji Księżycem i cyklem księżycowym – kult lunarny był przecież zawsze i wszędzie bardzo popularny. To piękne ciało niebieskie towarzyszy ludzkości od zawsze, niezmiennie rozświetlając noce kolejnym pokoleniom. Niezwykły wygląd Księżyca sprawił, że ludzie instynktownie obdarzali go magicznymi właściwościami. Dostrzegali również analogie między cyklicznym przemianom Księżyca a zjawiskami jakim podlega przyroda oraz człowiek.

Lunula – kobiecość w pełni rozkwitu

Poszukując symboliki lunuli, należy wkroczyć na ścieżkę podstawowych praw fizjologii człowieka. Nie sposób nie dostrzec podobieństwa między fazami księżycowymi, a kobiecym miesięcznym rytmem biologicznym.  Prawdopodobnie fakt ten jest jednym z powodów, dla których lunula uznawana jest za symbol kobiecości. Na pierwszy rzut oka może dziwić fakt, że jest nim akurat półksiężyc, a nie księżyc w pełni – skończony i doskonały. Jednak zastanowiwszy się głębiej nad analogią cyklu księżycowego i kobiecego, można dostrzec coś więcej  – to właśnie w połowie cyklu kobieta osiąga szczyt płodności. A przecież kult płodności był niezwykle istotnym elementem wierzeń, obrzędów i rytuałów. Głęboko zakorzeniony instynkt przetrwania, charakteryzujący każdą istotę żywą, wiązał się z nim nieodłącznie.

Lunula i kobiece piękno

Pozostawiając czysto biologiczne rozważania, warto dostrzec nieco bardziej romantyczne aspekty lunuli. Być może piękno i blask księżyca sprawiały, że dostrzegano podobieństwo miedzy nim a kobietą – równie urodziwą i pełną blasku.

Lunula – symbol, amulet, talizman

Kto i z jakich powodów sięgał po lunulę? Dziś lunula jest noszona najczęściej ze względu na jej niepodważalne piękno, w chęci uczczenia słowiańskich korzeni lub w celu podkreślenia  kobiecości.  Zapewne rzadko zdarza się, aby ktoś wierzył w jej magiczne właściwości.  Jednak w przeszłości lunula stanowiła nie tylko symbol, lecz także amulet o magicznych właściwościach. Jego moc skupiała się na zapewnieniu płodności, być może chroniła kobiety spodziewające się dziecka, broniła przed chorobami, urokami, a także dawała przychylność bogów. Zagadką jest powód dla którego sięgali po nią – jak wiemy dzięki odkryciom archeologicznym – mężczyźni. Czy w ich przypadku amulet również pełnił swe magiczne funkcje? A może bywał pamiątką po ukochanej kobiecie – ale to już oczywiście zbyt daleko posunięte dywagacje.

Lunula nie tylko słowiańska

Jak już wcześniej wspomniano, lunula cieszyła się powodzeniem nie tylko u Słowian. Z upodobaniem nosiły je kobiety innych ludów – germańskie, wikińskie, czy rzymskie. Zapewne zależnie od rejonu, a także poziomu rozwoju technologicznego danego ludu zależny był materiał z jakiego wykonywano lunule. Ponieważ ozdoby te stanowiły często jeden z elementów wyposażenia grobu, mamy dziś możliwość  podziwiania wytworów dawnych rzemieślników.  Amulety wykonywane były więc z rogu, ołowiu, złota, srebra, brązu… Bywały zupełnie proste, jak również bogato zdobione filigranem, grudkami, ornamentami. Jako element biżuterii wykorzystywane były zarówno jako zawieszki jak i zapinki. Kilka lat temu głośno było o „skarbie” znalezionym przez rolnika w polu, w miejscowości nieopodal Wrocławia. Znalezisko okazało się niezwykłe zarówno ze względów historycznych, jak i estetycznych, była nim bowiem wykonana ze złotej blachy lunula, misternie zdobiona i wykonana z wielką starannością.

Lunula współcześnie

Obecnie lunule wykonuje się praktycznie z każdego tworzywa, jednak twórcy najczęściej sięgają po srebro, które jest materiałem względnie łatwym w obróbce, dającym duże możliwości zdobnicze, a równocześnie niezwykle efektownym.  Poszukując oryginalnej biżuterii dla siebie lub bliskiej osoby, warto poważnie zastanowić się właśnie nad wyborem lunuli, która pomimo rosnącej popularności wciąż pozostaje nietuzinkową ozdobą.

Podobne wpisy:

• Znak Welesa – znaczenie
• Tatuaże słowiańskie – historia i znaczeni
• Biżuteria Słowiańska w sklepie Symbole Świata
• Jemioła
• Perun – gromowładny zwierzchnik bogów